Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), katalog suçları gerekçe göstererek sosyal medya platformu Instagram’a erişim engeli getirdi. Peki, BTK’nın yetki ve sorumluluğu ne ve katalog erişim engeli kararı nasıl veriliyor?

BBC Türkçe'de yer alan habere göre; Bilgi ve iletişim teknolojileri alanında düzenleyici ve denetleyici bir kamu kurumu olan BTK, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığına bağlı olarak faaliyet gösteriyor. Kurumun görevleri arasında tüketici haklarını korumak, piyasa gözetimi ve denetimi sağlamak yer alıyor. BTK ayrıca elektronik haberleşme, internet ve posta hizmetleri gibi alanlarda düzenlemeler yapma yetkisine sahip. Telekomünikasyon sektörünü düzenleyip denetleyen kurum, aynı zamanda Türkiye'nin ilk sektörel düzenleyici kurumu olma niteliği taşıyor.

BTK’nın sorumluluğu ne?

BTK’nın tüketiciyi korumayı hedefleyen görevleri arasında; kullanıcının veri ve özgürlükleri korumak, topluma eşit hizmet alabilme hakkını sağlamak ve hizmet kalitesini sağlamak ve düzenli olarak denetlemek yer alıyor.

Bunun yanı sıra elektronik haberleşme sektöründe güven ortamı oluşturmak, kişisel verilerin işlenmesi, gizliliğin korunması gibi konularda düzenleme yapmak ve bu hususları düzenli olarak denetleme yetkisi bulunuyor. BTK bu doğrultuda, elektronik haberleşme ağı temin eden ve telekomünikasyon hizmetleri sunan şirketleri denetleyebiliyor. Bunların yanı sıra, yerli ve yabancı yatırımı da teşvik ederek, elektronik haberleşme sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin sayısının arttırılarak gerekli rekabet ortamını oluşturma görevi bulunuyor.

Bahsi geçen katalog suçlar nedir?

Erişim engelinin gerekçesi olarak BTK tarafından yapılan açıklamada, sosyal medya platformunun 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi Hakkındaki Kanunda yer alan ‘katalog suçlara uymadığı’ belirtildi.

İlgili kanun; içerik, yer, erişim ve toplu kullanım sağlayıcıların yükümlülük ve sorumlulukları ile internet ortamında işlenen belirli suçlarla içerik, yer ve erişim sağlayıcıları üzerinden mücadeleye ilişkin esas ve usulleri düzenliyor. BTK, katalog suçlarla ilgili olarak yeterli şüphe bulunması durumunda erişim engellenmesi kararı verebiliyor.

Bu suçlar, “İntihara yönlendirme, çocukların cinsel istismarı, uyuşturucu ve uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma, sağlık için tehlikeli madde temini, müstehcenlik, fuhuş, kumar oynanması için yer ve imkân sağlama ve 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanunda yer alan suçlar” şeklinde sıralanıyor. Bu suçları işlediği düşünülen bir internet sitesi ya da sosyal medya platformu ile ilgili ihbar ve şikayetler, doğrudan vatandaşlar tarafından BTK’nın İnternet Bilgi İhbar Merkezi’ne iletilebiliyor.

Erişim engeli kararı nasıl veriliyor?

Kanuna göre, erişimin engellenmesi kararı soruşturma evresinde hâkim, kovuşturma evresinde ise mahkeme tarafından veriliyor. Soruşturma evresinde, gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısı tarafından da erişimin engellenmesine karar verilebiliyor. Bu durumda Cumhuriyet savcısı kararını 24 saat içinde hâkimin onayına sunuyor ve hâkim, kararını en geç 24 saat içinde veriyor. Bu süre içinde kararın onaylanmaması halinde ise tedbir, Cumhuriyet savcısı tarafından derhal kaldırılmak zorunda. Ayrıca katalog suçları oluşturan bir içeriğin ilgili platformdan kaldırılması durumunda erişimin engellenmesi kararı da savcı ya da mahkeme tarafından kaldırılıyor.