Putin'e muhalifliğiyle tanınan Aleksey Navalni'nin cezaevinde rahatsızlanarak hayatını kaybettiği bildirilirken Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden olaydan Putin'i sorumlu tuttu.
BBC Türkçe'de yer alan habere göre; Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in en önemli muhaliflerinden Aleksey Navalni'nin cezaevinde rahatsızlanarak hayatını kaybettiği bildirildi. Rus cezaevi yetkilileri, Navalni'nin yürüyüş yaptıktan sonra rahatsızlandığını ve bilincini kaybettiğini, doktorların müdahalesine rağmen kurtarılamayarak öldüğünü duyurdu. Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, cezaevi yetkililerinin Navalni'nin ölümüyle ilgili tüm incelemeleri yaptığını açıkladı. 47 yaşındaki muhalif lider, 2021'den bu yana ücra bir bölgedeki bir cezaevinde tutuluyordu. Navalni'nin 19 yıllık hapis cezası vardı. Navalni'nin tutulduğu IK-3 'Kutup Kurdu' adlı cezaevi tesisi, Moskova'nın 1900 kilometre kuzeydoğusunda bulunuyor.
ABD Başkanı Biden, Putin'i sorumlu tuttu
Navalni'nin ölümünün ardından ABD Başkanı Joe Biden da beklenen açıklamasını yaptı. Biden konuşmasında Navalni'nin ölümünden Putin'i sorumlu tuttu ve Ukrayna'ya yönelik yardımlara muhalefet eden Donald Trump ve Cumhuriyetçileri eleştirdi. Biden, "Bu kritik anda Ukrayna'ya yönelik desteğin başarısız olması, unutulmayacaktır. Şimdi yardım etmeliyiz" dedi. ABD'nin Navalni'nin ölümüyle ilgili olarak Rusya'ya yönelik yaptırım düşünüp düşünmediği sorusunu yanıtlayan Biden, birden çok seçenek üzerinde düşündüklerini kaydetti.
Guterres'ten 'güvenilir ve şeffaf soruşturma' çağrısı
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres'in sözcüsü, Navalni'nin ölümüyle ilgili yaptığı açıklamada, "Tamamen şeffaf ve güvenilir bir soruşturma" beklediklerini kaydetti. Sözcüsü, BM Genel Sekreteri Guterres'in, Navalni'nin ailesine başsağlığı dilediğini kaydetti. Aleksey Navalni daha önce birkaç kez kısa sürelerle hapis yatmıştı. Son kez izinsiz gösteri düzenlediği gerekçesiyle Temmuz 2019'da 30 gün hapis cezasına çarptırılan Navalni hapiste dermatit geçirmiş ve doktoru muhalif liderin zehirlenmiş olabileceğini söylemişti. Navalni, Ağustos 2020'de Moskova'ya gittiği uçakta rahatsızlanmış, tedavi için Almanya'ya götürülmüştü. Navalni'nin havaalanında içtiği çaydan zehirlenmiş olabileceği açıklanmıştı. 2021'de iyileştikten sonra, gözaltına alınabileceği uyarılarına rağmen Rusya'ya dönen Navalni, Moskova Vnukovo Havalimanı'na ayak basar basmaz gözaltına alındı.
Navalni'nin eşi: 'Hükümete inanamıyoruz’
Annesi, Navalni'yi en son dört gün önce gördüğünde onun sağlıklı ve mutlu göründüğünü söyledi. Navalni'nin eşi Yulia Navalnaya da "Bu korkunç habere inanıp inanmamam gerektiğini bilmiyorum" dedi. Münih Güvenlik Konferansı'nda konuşan Navalnaya, kocasının ölüm haberinin şimdiye kadar sadece devlet kaynaklarından geldiğini belirterek "Putin ve hükümetine gerçekten inanamıyoruz" dedi. Ardından, kocasının ölüm haberi doğruysa, Putin ve destekçilerinin bunun ve "Rusya'ya yaptıkları" her şeyin sorumluluğunu üstlenmeleri gerektiğini sözlerine ekledi. Navalnaya, "Burada bulunan herkesten birleşmelerini ve Rus rejiminin cezalandırılmasına yardımcı olmalarını istiyorum" dedi.
Dünyadan tepkiler
Navalni'nin dava süreci son yıllarda dünya genelinde yakından takip ediliyordu. Cezaevi yetkililerinin Rus muhalif liderin öldüğüne ilişkin açıklamasının ardından dünya liderlerinden ilk tepkiler geliyor. İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, Navalni'nin ölümünün "korkunç bir haber olduğunu" söyleyerek, "Navalni Rusya'da demokrasinin ateşli bir savunucusu olarak, hayatı boyunca büyük bir cesaret gösterdi" dedi. Fransa Dışişleri Bakanı Stephane Sejourne, Navalni'nin "Rusya'daki baskıya gösterdiği direniş, hayatına mal oldu" dedi. Sejourne, Navalni'nin ücra bir cezaevindeki ölümünün, "Putin rejiminin gerçekliğini herkese hatırlattığı" yorumunu yaptı. ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris, doğrulanması halinde Navalny'nin ölümünün Devlet Başkanı Putin'in acımasızlığının bir başka işareti olacağını söyledi. Münih Güvenlik Konferansında yaptığı konuşmada Harris, bu ölümden Rusya'yı sorumlu tuttu. Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel de benzer bir görüşü dile getirdi. Polonya Dışişleri Bakanı Radek Sikorski ise Navalni'yi bir kahraman ve 'Rus faşizminin kurbanı' olarak nitelendirdi. Rusya Dışişleri Bakanlığı ise yaptığı kısa açıklamada, Batı'nın Navalni'nin ölümünden Kremlin'in sorumlu olduğu yönündeki suçlamaları eleştirdi.