Putin'e muhalifliğiyle tanınan Aleksey Navalni'nin cezaevinde rahatsızlanarak hayatını kaybettiği bildirilirken Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden olaydan Putin'i sorumlu tuttu.
BBC Türkçe'de yer alan habere göre; Rusya Devlet BaÅŸkanı Vladimir Putin'in en önemli muhaliflerinden Aleksey Navalni'nin cezaevinde rahatsızlanarak hayatını kaybettiÄŸi bildirildi. Rus cezaevi yetkilileri, Navalni'nin yürüyüÅŸ yaptıktan sonra rahatsızlandığını ve bilincini kaybettiÄŸini, doktorların müdahalesine raÄŸmen kurtarılamayarak öldüÄŸünü duyurdu. Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, cezaevi yetkililerinin Navalni'nin ölümüyle ilgili tüm incelemeleri yaptığını açıkladı. 47 yaşındaki muhalif lider, 2021'den bu yana ücra bir bölgedeki bir cezaevinde tutuluyordu. Navalni'nin 19 yıllık hapis cezası vardı. Navalni'nin tutulduÄŸu IK-3 'Kutup Kurdu' adlı cezaevi tesisi, Moskova'nın 1900 kilometre kuzeydoÄŸusunda bulunuyor.
ABD Başkanı Biden, Putin'i sorumlu tuttu
Navalni'nin ölümünün ardından ABD BaÅŸkanı Joe Biden da beklenen açıklamasını yaptı. Biden konuÅŸmasında Navalni'nin ölümünden Putin'i sorumlu tuttu ve Ukrayna'ya yönelik yardımlara muhalefet eden Donald Trump ve Cumhuriyetçileri eleÅŸtirdi. Biden, "Bu kritik anda Ukrayna'ya yönelik desteÄŸin baÅŸarısız olması, unutulmayacaktır. Åžimdi yardım etmeliyiz" dedi. ABD'nin Navalni'nin ölümüyle ilgili olarak Rusya'ya yönelik yaptırım düÅŸünüp düÅŸünmediÄŸi sorusunu yanıtlayan Biden, birden çok seçenek üzerinde düÅŸündüklerini kaydetti.
Guterres'ten 'güvenilir ve ÅŸeffaf soruÅŸturma' çaÄŸrısı
BirleÅŸmiÅŸ Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres'in sözcüsü, Navalni'nin ölümüyle ilgili yaptığı açıklamada, "Tamamen ÅŸeffaf ve güvenilir bir soruÅŸturma" beklediklerini kaydetti. Sözcüsü, BM Genel Sekreteri Guterres'in, Navalni'nin ailesine baÅŸsaÄŸlığı dilediÄŸini kaydetti. Aleksey Navalni daha önce birkaç kez kısa sürelerle hapis yatmıştı. Son kez izinsiz gösteri düzenlediÄŸi gerekçesiyle Temmuz 2019'da 30 gün hapis cezasına çarptırılan Navalni hapiste dermatit geçirmiÅŸ ve doktoru muhalif liderin zehirlenmiÅŸ olabileceÄŸini söylemiÅŸti. Navalni, AÄŸustos 2020'de Moskova'ya gittiÄŸi uçakta rahatsızlanmış, tedavi için Almanya'ya götürülmüÅŸtü. Navalni'nin havaalanında içtiÄŸi çaydan zehirlenmiÅŸ olabileceÄŸi açıklanmıştı. 2021'de iyileÅŸtikten sonra, gözaltına alınabileceÄŸi uyarılarına raÄŸmen Rusya'ya dönen Navalni, Moskova Vnukovo Havalimanı'na ayak basar basmaz gözaltına alındı.
Navalni'nin eÅŸi: 'Hükümete inanamıyoruz’
Annesi, Navalni'yi en son dört gün önce gördüÄŸünde onun saÄŸlıklı ve mutlu göründüÄŸünü söyledi. Navalni'nin eÅŸi Yulia Navalnaya da "Bu korkunç habere inanıp inanmamam gerektiÄŸini bilmiyorum" dedi. Münih Güvenlik Konferansı'nda konuÅŸan Navalnaya, kocasının ölüm haberinin ÅŸimdiye kadar sadece devlet kaynaklarından geldiÄŸini belirterek "Putin ve hükümetine gerçekten inanamıyoruz" dedi. Ardından, kocasının ölüm haberi doÄŸruysa, Putin ve destekçilerinin bunun ve "Rusya'ya yaptıkları" her ÅŸeyin sorumluluÄŸunu üstlenmeleri gerektiÄŸini sözlerine ekledi. Navalnaya, "Burada bulunan herkesten birleÅŸmelerini ve Rus rejiminin cezalandırılmasına yardımcı olmalarını istiyorum" dedi.
Dünyadan tepkiler
Navalni'nin dava süreci son yıllarda dünya genelinde yakından takip ediliyordu. Cezaevi yetkililerinin Rus muhalif liderin öldüÄŸüne iliÅŸkin açıklamasının ardından dünya liderlerinden ilk tepkiler geliyor. Ä°ngiltere BaÅŸbakanı Rishi Sunak, Navalni'nin ölümünün "korkunç bir haber olduÄŸunu" söyleyerek, "Navalni Rusya'da demokrasinin ateÅŸli bir savunucusu olarak, hayatı boyunca büyük bir cesaret gösterdi" dedi. Fransa DışiÅŸleri Bakanı Stephane Sejourne, Navalni'nin "Rusya'daki baskıya gösterdiÄŸi direniÅŸ, hayatına mal oldu" dedi. Sejourne, Navalni'nin ücra bir cezaevindeki ölümünün, "Putin rejiminin gerçekliÄŸini herkese hatırlattığı" yorumunu yaptı. ABD BaÅŸkan Yardımcısı Kamala Harris, doÄŸrulanması halinde Navalny'nin ölümünün Devlet BaÅŸkanı Putin'in acımasızlığının bir baÅŸka iÅŸareti olacağını söyledi. Münih Güvenlik Konferansında yaptığı konuÅŸmada Harris, bu ölümden Rusya'yı sorumlu tuttu. Avrupa Konseyi BaÅŸkanı Charles Michel de benzer bir görüÅŸü dile getirdi. Polonya DışiÅŸleri Bakanı Radek Sikorski ise Navalni'yi bir kahraman ve 'Rus faÅŸizminin kurbanı' olarak nitelendirdi. Rusya DışiÅŸleri Bakanlığı ise yaptığı kısa açıklamada, Batı'nın Navalni'nin ölümünden Kremlin'in sorumlu olduÄŸu yönündeki suçlamaları eleÅŸtirdi.