Gerçek haber spikerleri ile aynı coşku, enerji ve diksiyona sahip gibi görünen sunucular aslında yapay zeka tarafından üretiliyor. Dahası, sahte haberler veriyorlar.

Euronews'te yer alan habere göre; TikTok'tan X'e, tüm sosyal medyada yayılan bir videoda sarışın bir Amerikalı haber sunucusu "Kanada, ABD'ye savaş ilan etti" diyor. Doğrudan kameraya bakan sunucu, "Sınırda canlı yayında olan Joe Braxton'a bağlanalım," diye devam ediyor. Ancak videonun yedi saniyelik bölümüne kadar gelebilenler gerçeğe yaklaşma şansını yakalıyor. 

"Şu anda sınırdayım ama savaş falan yok," diyen muhabir, "Anne, baba, biliyorum bu gerçek gibi görünebilir ama hepsi yapay zeka," diye ekliyor. Bu kliplerdeki spikerler birçok gerçek haber spikeriyle aynı coşku, enerji ve diksiyonu sergiliyor gibi görünse de, yapay zeka tarafından üretiliyorlar. 

Videoların çoğu, kullanıcıların ses ve görüntüyü sorunsuz bir şekilde senkronize ederek gelişmiş sekiz saniyelik videolar oluşturmasına olanak tanıyan Google'ın yapay zeka video oluşturma yazılımı Veo 3 ile oluşturulmuş. Bu teknoloji sayesinde kullanıcılar sahte haber sunucularına çılgınca şeyler söyletebiliyor. 

Bu videoların sahte olduğunu nasıl anlayabilirsiniz? 

Bir dizi ipucu, çevrimiçi kullanıcıların meşru görünümlü bir TV sunucusunun yer aldığı bir videonun gerçek olup olmadığını anlamalarına yardımcı olabilir. İpuçlarından biri, bu videolarda sahada haber yapıyor gibi görünen "muhabirlerin" çoğunun, üzerinde genel bir terim olan "HABERLER" yazan aynı mikrofonu tutuyor olması. Gerçekte, birçok TV kanalının adının bir yerinde "haber" terimi bulunsa da (örneğin, BBC News, Fox News veya Euronews), hiçbir büyük kanal sadece "Haber" olarak adlandırılmaz. Sunucuların mikrofonlarında, dizüstü bilgisayarlarında, kıyafetlerinde, arka planda ve ekranda görüntülenen logolar da anlamsız. Yapay zeka, bir dizi harfi okunaklı kılan şeyi ayırt edemiyor, çünkü öncelikle metnin anlamından ziyade görsel kalıplara odaklanıyor. Buna karşılık, sıklıkla okunaksız metinler üretiyor. Bunun nedeni, yapay zekanın komut istemi temelinde çalışması. Yani bir kişi, oluşturduğu videoda hangi kelimelerin yer alması gerektiğini özellikle belirtmeyen bir komut istemi girerse, makine kendi metnini oluşturuyor. 

Devletler tarafından kullanılan Deepfake haber sunucuları 

Son yıllarda giderek artan sayıda özgün TV kanalı, ya tamamen yapay zeka tarafından üretilen sunucular aracılığıyla ya da gerçek insanlardan görüntü veya sesleri için onay vermelerini isteyerek yapay zeka haber sunucuları ile denemeler yapıyor. 

Ekim ayında Polonyalı bir radyo istasyonu, gazetecilerini işten çıkardıktan ve yapay zeka "sunucuları" ile yeniden yayın hayatına başladıktan sonra tartışmalara yol açtı. Bununla birlikte, Çin gibi devlet aktörleri de yapay zeka sunucularını propaganda yapmak için kullanıyor. 

Baskıcı sansürü aşmak 

Yapay zeka sunucuları yalan haber ve dezenformasyonu artırabilse de, bazı durumlarda baskıcı rejimlerde yaşayan gazetecileri kamuya açık olmanın tehlikelerinden kurtarabilir. Temmuz 2024'te Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, bazı hak gruplarına göre seçim hileleriyle gölgelenen ve sert tartışmalara sahne olan bir seçimi kazanmıştı. Yeniden seçilmesinin ardından 2013'ten bu yana iktidarda olan Maduro basına daha fazla baskı uygulayarak gazetecileri ve medya çalışanlarını tehlikeye attı. Gazeteciler buna karşılık vermek için Ağustos 2024'te Operación Retuit'i (ReTweet Operasyonu) başlattı. 

Sosyal medya tarzı 15 çarpıcı videodan oluşan bir seride, "Bestie" ve "Buddy" olarak adlandırılan ve yapay zeka tarafından oluşturulan bir kadın ve bir erkek sunucu, Venezuela'nın siyasi durumu hakkında gerçeklere dayalı kanıtlar paylaşarak haber yapıyor.