Ana Sayfa Arama
Kadınlar Neden Erkeklerden Daha Uzun Yaşıyor?

Araştırmaya göre, dişilerin erkeklere göre yaşam süresi avantajına sahip olduğu tek tür insanlar değil. Bunun nedenleri genetik, çevre ve cinsel yaşamlarını kapsıyor.

 

Euronews'te yer alan habere göre; Dünya genelinde kadınların erkeklerden daha uzun yaşaması beklenebilir. Bu uzun ömür farkı kadınların genellikle daha sağlıklı beslenme ve yaşam tarzlarına sahip olmalarına ve sağlıklarına daha fazla dikkat etmelerine bağlanmaktadır. Yeni bir çalışma ise başka bir açıklama sunuyor: Evrim.

 

Science Advances dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, yaşam süresi farkı sadece insanlara özgü değil; dişi memeliler genellikle erkeklerden, erkek kuşlar da dişilerden daha uzun yaşıyor. Bulgular, tıbbi bakım ve yaşam koşullarındaki ilerlemelerden bağımsız olarak kadınların erkeklerden daha uzun yaşamaya devam edebileceğini gösteriyor.

 

 

Araştırmacıların bugüne kadarki en kapsamlı analiz olduğunu söyledikleri çalışmada şempanzeler, kemirgenler, geyikler ve birçok kuş türü de dahil olmak üzere bin 176 tür hem vahşi doğada hem de hayvanat bahçelerinde takip edildi. Çalışmaya göre, memeli türlerinin yüzde 72'sinde dişiler erkeklerden ortalama yüzde 12 daha uzun yaşadı. Bu arada, kuş türlerinin yüzde 68'inde erkekler ortalama yüzde beş oranında daha uzun yaşadı. 

 

Araştırmacılar, cinsiyet kromozomlarındaki farklılıkların yaşam süresi farkını açıklamaya yardımcı olabileceğini söyledi. Memelilerde dişilerde iki X kromozomu, erkeklerde ise bir X ve bir Y kromozomu bulunur ve bu durum dişileri "zararlı" genetik mutasyonlardan koruyarak potansiyel bir avantaj sağlar. 

 

Kuşlarda ise dişiler iki farklı kromozoma, erkekler ise aynı kromozomdan iki çifte sahiptir ve bu durum erkeklere hayatta kalma avantajı sağlıyor gibi görünmektedir. Ancak, Almanya'daki Max Planck Enstitüsü'nde evrim araştırmaları yapan Johanna Stark yaptığı açıklamada, "Bazı türler beklenen örüntünün tam tersini gösterdi," dedi. "Örneğin, birçok yırtıcı kuşta dişiler erkeklerden hem daha büyük hem de daha uzun ömürlüdür. Dolayısıyla cinsiyet kromozomları hikayenin sadece bir parçası olabilir," diye ekledi. Araştırmacılar, genetik farklılıklar, cinsel seçilim stratejileri, ebeveyn katılımı ve çevrenin bir kombinasyonunun, insanlar da dahil olmak üzere türler arasında erkekler ve dişiler arasındaki uzun ömür farklılıklarını şekillendirdiğine inanıyor.

 

Genel olarak, yaşam süresi farkı tek eşli türlerde en küçükken, erkekler aynı anda birden fazla eşe sahip olma eğiliminde oldukları ve daha belirgin boyut farklılıklarına sahip oldukları türlerde çok daha erken ölme eğilimindeydi. Aradaki fark vahşi doğada en büyük olsa da, koşulların daha az sert olduğu hayvanat bahçelerinde bile devam etti. Araştırmacılar, dişi avantajının şempanze ve gorillerde insanlardan daha yaygın olduğunu, bunun da "evrimsel süreçlere dayandığını" gösterdiğini söyledi. "En azından hayatta kalmadaki cinsiyet farklılıkları açısından türümüz benzersiz değil," diye eklediler.