Anime, manga ve video oyunlarına dayanan figürler, yetişkin koleksiyoncular arasında hızla yayılıyor.

Euronews'te yer alan habere göre; İngiltere'nin başkenti Londra’daki Olympia’da geçen ay düzenlenen Oyuncak Fuarı’nda, Bluey peluş oyuncakları ve Minions gaz tabancalarının yanı sıra pek de tanıdık olmayan bazı yüzler vardı. Hatsune Miku, Tanjiro Kamado ve Labubu, İngiltere'de herkesin bildiği isimler olmasa da manga, anime ve video oyunlarına dayanan koleksiyon figürleri ve ürünleri, İngiliz oyuncak endüstrisinin en büyük satış kalemlerinden biri.

İngiltere Oyuncak ve Hobi Derneği ile Circana’nın araştırmalarına göre, koleksiyon ürünleri – belirli bir seti tamamlamak amacıyla satılan süs oyuncakları –İngiltere'de artık 510 milyon sterlinlik bir sektör.

Büyük eğlence markalarına ait ürünler yeni değil – Star Wars figürleri 1970’lerde büyük kazanç sağladı, 1980’lerde ise oyuncak kutuları Care Bears ile doluydu – ancak yeni nesil koleksiyon ürünleri daha geniş bir kitleye ulaşıyor.

Bu koleksiyonların alıcılarının çoğu yetişkinlerden oluşuyor ve pazar, büyük ölçüde Çin ve Japonya’dan etkileniyor. En popüler karakterler manga ve animelerden geliyor; oyuncaklar genellikle otomat makinelerinde veya hangi figürün içinde olduğu belli olmayan “kör kutular” içinde satılıyor.

Bu koleksiyon ürünlerini tasarlayan sanatçılar da en az karakterler kadar önemli. Bazı sanatçılar, Harry Potter ya da Mickey Mouse gibi popüler kültür serilerini yeniden yorumlayan koleksiyon setleri üretiyor. Disney gibi geleneksel şirketler de giderek daha fazla koleksiyon sanatçıları ve mağazalarıyla iş birliği yapıyor.

Pop yıldızı ‘maskotu’ Hatsune Miku

Londra Oyuncak Fuarı’ndaki Heo standında, pop yıldızı Hatsune Miku’nun yeni figürleri de yer aldı. Bir ses sentezleyici için yaratılmış bir avatar olan Miku, uluslararası pazarda oldukça popüler bir koleksiyon ürünü. Artık Fortnite oyununda da yer alıyor. Heo (UK) şirketinin genel müdürü Tom Pelly, “Netflix, animeyi geniş bir kitleye ulaştırdı” dedi. “One Piece ve My Hero Academia gibi popüler yapımların lisansını aldılar ve İngilizce dublaj yaptılar. Anime, İngiltere'de özellikle pandemi döneminde, insanlar evde sıkışıp kaldığında ana akımda büyük çıkış yaptı.”

Animeye özel yayın platformu Crunchyroll’un dünya çapında 15 milyondan fazla abonesi var ve İngiltere'de de oldukça popüler. Koleksiyon figürleri ve ürünleri, sosyal medya ve yayın platformları sayesinde Birleşik Krallık’a giriş yaparken, fiziksel mağazalar da koleksiyonculara hitap etmeye başladı. Japon video oyun şirketi Bandai Namco, dünyadaki en değerli ikinci oyuncak markası – yalnızca Lego’nun gerisinde. 2023’te Londra’daki Camden Market’te bir Bandai Namco Cross mağazası açıldı. Burada hayranlar otomat makinelerinden (Gashapon) koleksiyon ürünleri satın alabiliyor ve nadir figürleri kazanmak için biletli çekilişlere (Ichibankuji) katılabiliyor.

Bandai UK koleksiyon ve hobi marka yöneticisi Ciaran Chivers-Procter, MCM Comic Con gibi etkinliklerin artmasının koleksiyon pazarını ana akıma taşıdığını belirterek, uygun fiyatlı ürünlerin de yeni kitlelere ulaşmayı sağladığını söyledi. Çin merkezli iki büyük zincir, İngiltere'de önemli bir etki yarattı. MiniSo, Asya menşeli makyaj ürünleri, ev eşyaları ve peluş oyuncaklarla birlikte koleksiyon ürünleri de satıyor. 2019’da İngiltere'de ilk mağazasını açan marka, bugün 29 mağazaya ulaştı.

Pop Mart ise tamamen koleksiyon ürünlerine odaklanıyor. 2022’de Londra’daki ilk mağazasını açan şirket, gelecek ay Manchester’da yeni bir mağaza açmaya hazırlanıyor. Firma, Avrupa’da mağazalar açarak uluslararası satışlarını geçen yıl yüzde 400’den fazla artırdı. Pop Mart’ın sanatçılar tarafından tasarlanan koleksiyon ürünleri – geçen yıl K-pop grubu Blackpink’ten Lisa’nın tanıttığı peluş oyuncak gibi – “kidult” (çocuk ruhlu yetişkin) oyuncaklarının yükselişinin bir parçası. 12 yaş ve üzeri için tasarlanan bu oyuncakların satışları geçen yıl 1 milyar sterline ulaştı ve bu, 2023’e kıyasla 57 milyon sterlinlik bir artış demek.

Geçen yıl V&A Müzesi bile bu trende katılarak Lego ve Pokemon koleksiyon ürünleri konusunda danışmanlar tuttu ve bu oyuncakların artan kültürel önemini kabul etti. Singapur merkezli sanat oyuncakları üreticisi Mighty Jaxx’te kıdemli satış yöneticisi olarak çalışan Alex Tetley, aynı zamanda bir koleksiyoncu. Çocukken Star Wars figürleri biriktiren Tetley, Hasbro’da alıcı olarak çalıştıktan sonra Mighty Jaxx’e katıldı. Koleksiyon camiasının dostane bir ortam sunduğunu ve insanların kendilerini koleksiyoncu olarak görmeye başladığını belirtti: “Bence herkes bir şeyler topluyor, sadece farkında değiller.”

Chivers-Procter, koleksiyoncuların buluşması için daha fazla fırsat oluştuğunu söyledi: “Bandai Namco’nun Camden mağazası, hayranların bir araya gelip bağlantı kurabileceği alanlar yaratmanın ne kadar önemli olduğunu gösteriyor. İngiltere'deki koleksiyoncular için fiziksel bir mekânda ürünleri deneyimlemek ve diğer hayranlarla buluşmak, bağlılıklarını artırıyor. “2025’te bu alanlara daha fazla odaklanacağız ve yıl boyunca birçok etkinlik düzenlenecek.” Tetley ise yıllardır biriktirdiği figürleri sergilediği devasa bir raf sistemine sahip. “Bazen sadece arkama yaslanıp onlara bakmayı seviyorum” diyor.