
Dişi eşek sütünün faydaları binlerde yıldan bu yana biliniyor. Efsaneye göre Kleopatra da gençliğini ve güzelliğini eşek sütüyle banyo yapmaya borçluydu. Bugün dişi eşek sütü kozmetikte ve bir de peynir imalatında kullanılıyor.
“Dişi eşek sütünde aşkın tadı var” diyor Arnavutluk’un Gjirokaster bölgesindeki Fatiko Basha adlı çiftçi. Sonra en sevdiği dişi eşeği Liza’yı sevgiyle okşayıp sütünü sağmaya başlıyor. Bu sütten peynir üretecek. Ve bu, dünyanın en pahalı peyniri olacak.
Fatiko, “Bu süt çocukları iyileştiriyor, solunum yolları rahatsızlıklarında, alerjide ve bağışıklık sistemini güçlendirmek için doğal ilaç olarak kullanılıyor” diyor.
Eşek sütü Kovid-19 döneminde ünlendi. Fatiko ve kocası çiftliklerine birkaç erkek ve dişi eşek almaya karar verdiler. Eşeklerinin sütünün bu kadar kısa bir sürede Arnavutluk, Kuzey Makedonya, Karadağ ve Yunanistan’da adeta kapışılacağını akıllarının ucundan bile geçirmiyorlardı.
Şimdi 30 kadar erkek ve dişi eşekleri var. Niyetler sürüyü büyütmek. Çünkü pek fazla besleme sorunları yok. Çiftlikler dağın yamacında. Dağ ve çevresi ise geniş i geniş merayla dolu.
Fatiko ve kocasının başarısı emsal oldu, günümüzde Arnavutluk’ta 15 kadar eşek çiftliği oldu.Fatiko, “Eşek sütü altın kadar değerli. Elbette sağması ve toplaması zor ama o sütün her damlası insana mutluluk veriyor” diyor.
Son bir yılda işlerini büyüttüler. Çevre çiftliklerdeki eşeklerin sütünü de satın alıyorlar. Bir bölümünü pastörize şişelere koyup süt olarak satıyor, bir bölümünden de peynir üretiyorlar. Talep tam anlamıyla patlamış durumda.
Eşek sütünden peynir üretmek zahmetli bir iş. Bir kilo peynir imal etmek için en az 25 litre süt gerekiyor. Bu da sadece süt için bin Euro’dan fazla yatırım yapmak anlamına geliyor. Dolayısıyla peynirin kilosunun satış fiyatı 1.500 Euro’ya ulaşıyor. Bu da onu dünyanın en pahalı peyniri yapıyor.