
Kıbrıs'ın kuzeyindeki Türk yönetimi yeni liderini seçmek için 19 Ekim Pazar günü sandığa gitti. Resmi olmayan sonuçlara göre seçimleri ana muhalefetteki Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) lideri Tufan Erhürman kazandı.
BBC Türkçe'de yer alan habere göre; Kuzey Kıbrıs Yüksek Seçim Kurulu, Erhürman'ın cumhurbaşkanlığı yarışını kazandığını duyurdu. Seçime katılım oranı yüzde 64,87 olarak kaydedildi. CTP Genel Başkanı Tufan Erhürman oyların yüzde 62,76'sını, mevcut Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ise oyların yüzde 35,81'ini aldı. İlk açıklamasında "Bu seçimin kaybedeni yoktur, Kıbrıs Türk halkı olarak hep birlikte kazandık" diyen Erhürman, AA'ya yaptığı açıklamada, Türkiye'yle ilişkiler konusuna da değindi.
"Büyük bir kara propaganda yürütüldüğünü" ancak Türk yetkililerin kendisini çok iyi tanıdığını kaydeden Erhürman, "Türkiye'yle istişare etmeksizin Kıbrıs'ta bir dış politikanın belirlenmesi bugüne kadar söz konusu olmadı, benim dönemimde de asla söz konusu olmayacak" dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da bir açıklama yaparak Erhürman'ı tebrik etti. Seçimlerde başı çeken iki liderden Tatar adada iki devleti, Erhürman ise federasyonu savunuyordu. Ankara'nın Tatar'ı desteklediği biliniyordu. Seçim sürecinde Tatar lehine kampanya yürütmek için adaya Türkiye'den birçok üst düzey siyasetçi gitmişti. Seçimlerde yedi aday yarıştı.
En iddialı iki aday, eski Ulusal Birlik Partisi (UBP) lideri ve mevcut Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ve ana muhalefetteki Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) lideri Tufan Erhürman’dı. Diğer adaylar ise Osman Zorba (Kıbrıs Sosyalist Partisi) ve hepsi bağımsız Arif Salih Kırdağ, Ahmet Boran, Mehmet Hasgüler ve İbrahim Yazıcı idi. Bağımsız aday Hüseyin Gürlek 17 Ekim Cumartesi günü Cumhurbaşkanı Ersin Tatar lehine seçimlerden çekildiğini açıkladı. Adada cumhurbaşkanlığı büyük oranda sembolik bir rol ancak Kıbrıs sorununun çözümüne dair müzakerelerde Kıbrıslı Türkleri temsil ettiği için oldukça önemli. Ersin Tatar ve Tufan Erhürman Kıbrıs meselesi, Türkiye ile ilişkiler ve dış politika konularında farklı ekolleri temsil ediyor.
Erdoğan'dan tebrik, Özel'den destek, Bahçeli'den tepki
Seçimi kazanan CTP adayı Tufan Erhürman'a Ankara'dan da tebrik mesajları geldi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan açıklamasında, "Resmi olmayan sonuçlara göre Cumhurbaşkanı seçilen Sayın Tufan Erhürman'ı tebrik ediyorum. Kıbrıs Türkü kardeşlerimizin iradesini sandığa yansıttığı bu seçimin ülkelerimiz ve bölgemiz için hayırlı olmasını diliyorum" ifadelerini kullandı.
CHP Genel Başkanı Özgür Özel ise "Kardeş partimiz CTP'nin lideri, çok değerli dostum Sayın Tufan Erhürman'ı yürekten kutluyorum" dedi ve Kıbrıs Türk halkının "KKTC demokrasisine ve milli iradeye, kendi çıkarları için dışarıdan müdahale eden, tuttuğu tarafın propagandasını yapmak adına adaya adeta çıkarma yapan zihniyete de cevap verdiğini" söyledi. Özel ayrıca Kuzey Kıbrıs'taki seçimlere müdahale iddialarına yönelik olarak, "Ankara'da sadece ülkemizin dış politika görgüsünü değil, hukuku da açıkça hiçe sayan, desteklediği adaya kazandırmak için her türlü kara propagandaya başvuran, bu saatlerde dahi seçim sonuçlarına yönelik hazımsızlığını sosyal medyadan duyuranlar da dileriz Kıbrıs Türkünün mesajını doğru anlamıştır" ifadelerini kullandı.
MHP'nin resmi sosyal medya hesaplarında paylaşılan açıklamaya göre MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Kuzey Kıbrıs'taki seçimlerin "çok az bir katılımla gerçekleştiğini" savunarak, "Seçim sonucu, seçim kurulu tarafından açıklanmış olsa dahi KKTC parlamentosu acilen toplanmalı, seçim sonuçları ve federasyona dönüşün kabul edilemeyeceğini ilan etmeli ve Türkiye Cumhuriyeti'ne katılma kararı almalıdır" ifadelerini kullandı.
Erhürman, Kıbrıs Cumhuriyeti ile müzakereden yana
Erhürman seçilmesi durumunda Kıbrıs Cumhuriyeti ile sonuncusu 2017'de yapılan resmi müzakerelere yeniden başlayacağını açıklamıştı. Erhürman, iki devletli çözümün Kıbrıs Türklerinin ekonomik ve siyasi izolasyonunu sonlandırmak için gerçekçi bir yaklaşım olmadığını savunuyor. 2020'den bu yana cumhurbaşkanlığı görevini yürüten Tatar ise, Kıbrıs Cumhuriyeti ile federasyon temelli müzakerelere karşı çıkmıştı.
Ankara'nın desteklediği Tatar, Kıbrıs Türklerinin egemen ve eşit bir devlete sahip olduğu "iki devletli model" çözümünü savundu. Tatar, 3D adını verdiği "doğrudan uçuş, doğrudan ticaret ve doğrudan temas" talepleri karşılanmadığı müddetçe Kıbrıs Cumhuriyeti ile masaya oturmayacağını söylemişti.
Türkiye Tatar'ı destekledi
Türkiye'nin seçimde oynadığı rol de Kıbrıs'ta gündem oldu. Tatar lehine kampanya yürütmek için adaya Türkiye'den birçok üst düzey siyasetçi gitti. Adayların belirlenmesinden bu yana Kıbrıs'ın kuzeyine giden isimlerin arasında eski İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, eski Savunma Bakanı Hulusi Akar, Büyük Birlik Partisi (BBP) lideri Mustafa Destici, Zafer Partisi lideri Ümit Özdağ ve eski futbolcu Mesut Özil gibi isimler var. Uzmanlar, kim seçilirse seçilsin Türkiye ile iyi ilişkiler kurmayı hedefleyeceğini belirtiyordu. Ersin Tatar'ın 2020 cumhurbaşkanlığı seçimlerindeki rakibi Mustafa Akıncı, seçim sürecinde kendisinin ve ailesinin Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) aracılığıyla tehdit edildiğini ve adaylıktan çekilmesinin talep edildiğini iddia etmişti. Türkiye'nin Lefkoşa Büyükelçiliği ve Ersin Tatar, Akıncı'nın iddialarını reddetmişti.