Bilim insanları, dünyanın en uzun yaşayan omurgalısı Grönland köpekbalığının yaşlanmaya meydan okuyan sırlarını çözmeye bir adım daha yaklaştı.

Independent Türkçe'nin haberine göre; Grönland köpekbalıkları 400 yıla kadar ve hatta daha uzun süre yaşayabilir. Adından da anlaşılacağı gibi bu hayvanlar Kuzey Atlantik ve Antarktika okyanuslarının soğuk sularında yaşar. Bu dondurucu sularda hayatta kalmak için köpekbalıklarının metabolizmaları aşırı yavaştır. Saatte yaklaşık 3 km yüzebilirler ve yılda 1 cm’den daha az uzarlar. Bu metabolik adaptasyonlar aynı zamanda olağanüstü uzun ömürlerinin sırrı olabilir.

Britanya’daki Manchester Üniversitesi’nde doktora öğrencisi olan Ewan Camplisson, Newsweek’e “İnsanlar da dahil olmak üzere daha kısa ömürlü türlerin çoğunda, metabolik enzim aktivitesinde yaşa bağlı bir değişim görmeyi bekleriz. Bu, tüm enzimlerde gerçekleşmeyecek ama bazılarının aktivitesinde bir azalma, bazılarınınsa telafi etmek ve enerji üretimini yüksek tutmak için artmasını bekliyoruz” dedi.

Enzimler, hücrelerdeki kimyasal reaksiyonları kolaylaştıran hücresel makinelerin önemli parçalarıdır. Camplisson ve meslektaşları, Grönland köpekbalıklarının kaslarındaki kimyasal reaksiyonlarda rol oynayan beş farklı enzimi inceledikten sonra bu hayvanların yaşla birlikte görülmesi beklenen enzimatik aktivitedeki değişikliklere uyum sağlamadığını buldular:

“Grönland köpekbalıklarının kırmızı kaslarında test ettiğimiz beş enzimde yaş ilerledikçe herhangi bir değişiklik görmüyoruz. Bu, çoğu hayvanda görmeyi beklediğimiz geleneksel yaşlanma belirtisini göstermediklerini ortaya koyuyor. Bu da bize uzun ömürleri hakkında biraz fikir veriyor. Daha fazla araştırmayla metabolizmalarının uzun ömürlerinde önemli bir faktör olup olmadığını belirleyebiliriz.”

İnsan vücudundaki en önemli kaslardan biri kalp. Camplisson, “Anatomik olarak insan ve köpekbalığı kalpleri oldukça farklıdır. Örneğin, köpekbalıklarının kalpleri iki odacıklıyken, insan kalpleri dört odacıklıdır. Ancak hücresel düzeyde daha fazla benzerlikleri vardır” dedi:

“Grönland köpekbalıklarının kardiyovasküler hastalıklardan ciddi şekilde etkilenmeden bu kadar uzun yaşamalarını sağlayan adaptasyonların ne olduğunu anlayabilirsek, umarız bu adaptasyonların bazılarını insanlara da uygulayarak kalp sağlığını iyileştirebiliriz.” Camplisson “Bir tür hakkında elde edebildiğimiz tüm bilgiler, onun korunmasına yardımcı olur. Yaptığımız çalışma, Grönland köpekbalıklarının metabolizmasının artan sıcaklıkla önemli ölçüde değişeceğini ve bu nedenle, daha önce tahmin ettiğimiz gibi, ısınan okyanusların tür için büyük sorunlara yol açmasının muhtemel olduğunu gösterdi. Bu, büyük olasılıkla Grönland köpekbalıklarının soğuk sularında kalabilecekleri giderek daralan bir coğrafi alana zorlanmalarıyla sonuçlanacaktır” dedi. Yani ısınan dünya, onlar için bir tehdit. Camplisson bu bulguları, çarşamba günü Prag’da Deneysel Biyoloji Derneği’nin yıllık konferansında sunacak.