Küçücük ve zararsız bir bakteri nasıl insanlar için son derece ciddi bir sağlık sorununa dönüştü? Uluslararsı bir araştırma ekibi bu soruya yanıt bulmak için yoğun bir çalışma yürüttü.
Fenoreporter - Sağlık Servisi
“Pseudomonas aeruginosa” çomak şeklinde mini minnacık bir bakteri. 18’inc yüzyıla kadar su birikintilerinde, derelerde, bitkilerde yaşıyordu. Bugün yılda ortalama 500 bin kişinin ölümüne yol açıyor ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından öncelikli tehditlerden biri olarak görülüyor.
“Science” dergisinde yayınlanan bir araştırmada bilim insanları nasıl zamanı tersine sardıklarını bakterinin 200 yıllık gelişiminin izini sürdüklerini anlattılar. Bunun için insanlardan, hayvanlardan ve doğadan topladıkları 10 bini aşkın örneği büyüteç altına yatırdılar.
Sonuçta bakterinin son 200 yılda insanlara bulaşmasını sağlayacak yeni genler kazandığı belirlendi.
Bakteri bu yeni genlerle kendini sürekli klonluyordu. Son 200 yılda 21 farklı klonlama oldu. Bunun son 12’si 1950ile 2000 yılları arasında gerçekleşti. Yani günümüze yaklaştıkça klonlama hızlanıyor ve dünya genelinde hızla yayılıyor.
Peki, bakterideki bu değimin sebebi ne? Bilim insanlarına göre, hava kirliliği. Ayrıca kentlerin aşırı nüfusu, göç hareketleri de bu bakterinin yol açtığı enfeksiyonlara elverişli ortam yaratıyor.
Bu bakterinin ilginç bir özelliği var: Sağlıklı insanlara zarar vermiyor. Ancak bağışıklık sistemi zayıflamış kişilere dadanıyor. Özellikle de, “Kistik fibrozis” hastalarına. (Not: kistik fibrozis, başta akciğerler, sindirim sistemi olmak üzere vücudun organlarına zarar veren kalıtsal bir hastalık.)
O nedenle bilim insanları ona “Fırsatçı bakteri”, “Oportünist bakteri” adını verdiler.
En tehlikelisi: Her klonlama, onun antibiyotiklere direncini artırıyor.